19 Ekim 2007 Cuma

21 Ekim Referandumda neyi oylayacağız?

Yapılacak değişiklikleri millet meclisinin internet sitesinden aldım. Altlarına da ne anlama geldiğini yazmaya çalıştım.

TÜR­Kİ­YE CUM­HU­Rİ­YE­Tİ ANA­YA­SA­SI­NIN BA­ZI MAD­DE­LE­RİN­DE DEĞİŞİKLİK YA­PIL­MA­SI HAK­KIN­DA KANUN
Kanun No. 5678
Kabul Tarihi: 31/5/2007

MAD­DE 1- 7/11/1982 ta­rih­li ve 2709 sa­yı­lı Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti Ana­ya­sa­sı­nın 77 nci mad­de­si­nin bi­rin­ci fık­ra­sın­da ge­çen "beş" iba­re­si "dört" ola­rak de­ğiş­ti­ril­miş­tir.

(Genel seçim döneminin 5 yıldan 4 yıla indirilmesi)

MAD­DE 2- Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti Ana­ya­sa­sı­nın 79 un­cu mad­de­si­nin ikin­ci fık­ra­sın­da ge­çen "se­çim tu­ta­nak­la­rı­nı" iba­re­sin­den son­ra gel­mek üze­re "ve Cum­hur­baş­kan­lı­ğı se­çi­mi tu­ta­nak­la­rı­nı" iba­re­si; son fık­ra­sın­da ge­çen "hal­ko­yu­na su­nul­ma­sı" iba­re­sin­den son­ra gel­mek üze­re ",Cum­hur­baş­ka­nı­nın halk ta­ra­fın­dan se­çil­me­si" iba­re­si ek­len­miş­tir.

(Cumhurbaşkanı'nın halk tarafından seçilmesi)

MADDE 3- Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti Ana­ya­sa­sı­nın 96 ncı mad­de­si­nin bi­rin­ci fık­ra­sı aşa­ğı­da­ki şe­kil­de de­ğiş­ti­ril­miş­tir.
“Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si, ya­pa­ca­ğı se­çim­ler da­hil bü­tün iş­le­rin­de üye tam­sa­yı­sı­nın en az üç­te bi­ri ile top­la­nır. Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si, Ana­ya­sa­da baş­ka­ca bir hü­küm yok­sa top­lan­tı­ya ka­tı­lan­la­rın salt ço­ğun­lu­ğu ile ka­rar ve­rir; an­cak ka­rar ye­ter sa­yı­sı hiç­bir şe­kil­de üye tam­sa­yı­sı­nın dört­te bi­ri­nin bir faz­la­sın­dan az ola­maz.”

(TBMM'deki tüm toplantılarda 184 toplantı yeter sayısı aranması)

MADDE 4- Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti Ana­ya­sa­sı­nın 101 in­ci mad­de­si aşa­ğı­da­ki şe­kil­de de­ğiş­ti­ril­miş­tir.
“MAD­DE 101- Cum­hur­baş­ka­nı, kırk ya­şı­nı dol­dur­muş ve yük­sek öğ­re­nim yap­mış Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si üye­le­ri ve­ya bu ni­te­lik­le­re ve mil­let­ve­ki­li se­çil­me ye­ter­li­ği­ne sa­hip Türk va­tan­daş­la­rı ara­sın­dan, halk ta­ra­fın­dan se­çi­lir.
Cum­hur­baş­ka­nı­nın gö­rev sü­re­si beş yıl­dır. Bir kim­se en faz­la iki de­fa Cum­hur­baş­ka­nı se­çi­le­bi­lir.
Cum­hur­baş­kan­lı­ğı­na Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si üye­le­ri için­den ve­ya Mec­lis dı­şın­dan aday gös­te­ri­le­bil­me­si yir­mi mil­let­ve­ki­li­nin ya­zı­lı tek­li­fi ile müm­kün­dür. Ay­rı­ca, en son ya­pı­lan mil­let­ve­ki­li ge­nel se­çim­le­rin­de ge­çer­li oy­lar top­la­mı bir­lik­te he­sap­lan­dı­ğın­da yüz­de onu ge­çen si­ya­si par­ti­ler or­tak aday gös­te­re­bi­lir.
Cum­hur­baş­ka­nı se­çi­le­nin, var­sa par­ti­si ile ili­şi­ği ke­si­lir ve Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si üye­li­ği so­na erer.”

(Cumhurbaşkanı'nın görev süresinin 5 yıla indirilmesi ve iki defa seçilebilmesi, 20 milletvekilinin yazılı teklifiyle veya oylarının toplamı yüzde 10'u geçen siyasi partilerin ortak aday gösterebilmesi)

MADDE 5- Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti Ana­ya­sa­sı­nın 102 nci mad­de­si aşa­ğı­da­ki şe­kil­de de­ğiş­ti­ril­miş­tir.
“MAD­DE 102- Cum­hur­baş­ka­nı se­çi­mi, Cum­hur­baş­ka­nı­nın gö­rev sü­re­si­nin dol­ma­sın­dan ön­ce­ki alt­mış gün için­de; ma­ka­mın her­han­gi bir se­bep­le bo­şal­ma­sı ha­lin­de ise bo­şal­ma­yı ta­kip eden alt­mış gün için­de ta­mam­la­nır.
Ge­nel oy­la ya­pı­la­cak se­çim­de, ge­çer­li oy­la­rın salt ço­ğun­lu­ğu­nu alan aday Cum­hur­baş­ka­nı se­çil­miş olur. İlk oy­la­ma­da bu ço­ğun­luk sağ­la­na­maz­sa, bu oy­la­ma­yı iz­le­yen ikin­ci pa­zar gü­nü ikin­ci oy­la­ma ya­pı­lır. Bu oy­la­ma­ya, ilk oy­la­ma­da en çok oy al­mış bu­lu­nan iki aday ka­tı­lır ve ge­çer­li oy­la­rın ço­ğun­lu­ğu­nu alan aday Cum­hur­baş­ka­nı se­çil­miş olur.
İkin­ci oy­la­ma­ya ka­tıl­ma­ya hak ka­za­nan aday­lar­dan bi­ri­nin ölümü ve­ya se­çil­me ye­ter­li­ği­ni kay­bet­me­si ha­lin­de; ikin­ci oy­la­ma, bo­şa­lan aday­lı­ğın bi­rin­ci oy­la­ma­da­ki sı­ra­ya gö­re ika­me edil­me­si su­re­tiy­le ya­pı­lır. İkin­ci oy­la­ma­ya tek ada­yın kal­ma­sı ha­lin­de, bu oy­la­ma re­fe­ran­dum şek­lin­de ya­pı­lır. Aday, ge­çer­li oy­la­rın ço­ğun­lu­ğu­nu al­dı­ğı tak­dir­de Cum­hur­baş­ka­nı se­çil­miş olur.
Cum­hur­baş­ka­nı gö­re­ve baş­la­yın­ca­ya ka­dar gö­rev sü­re­si do­lan Cum­hur­baş­ka­nı­nın gö­re­vi de­vam eder.
Cum­hur­baş­kan­lı­ğı se­çi­mi­ne iliş­kin usûl ve esas­lar ka­nun­la dü­zen­le­nir.”

(Cumhurbaşkanı seçim takviminin, görev süresi dolmasından 60 gün önce başlaması. Makamın boşalması halinde yine 60 gün içinde seçimin tamamlanması, Geçerli oyların yüzde 50'den bir fazlasını alan adayın ilk turda Cumhurbaşkanı seçilmesi, İlk turda çoğunluk sağlanamazsa, ikinci turda en çok oy alan iki adayın yarışması, Yeni Cumhurbaşkanı göreve başlayıncaya kadar, süresi dolan Cumhurbaşkanı'nın görevini sürdürmesi)

MAD­DE 6- Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti Ana­ya­sa­sı­na aşa­ğı­da­ki ge­çi­ci mad­de­ler ek­len­miş­tir.
“GE­Çİ­Cİ MAD­DE 18- Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti Ana­ya­sa­sı­nın 67 nci mad­de­si­nin son fık­ra­sı, Cum­hur­baş­kan­lı­ğı se­çim­le­ri­nin ya­pı­la­bil­me­si için; çı­ka­rıl­ma­sı ge­re­ken ka­nun hü­küm­le­ri ile se­çim ka­nun­la­rın­da ya­pı­la­cak de­ği­şik­lik­ler bakımından dik­ka­te alın­maz.
GE­Çİ­Cİ MAD­DE 19- On­bi­rin­ci Cum­hur­baş­ka­nı se­çi­mi­nin ilk tur oy­la­ma­sı, bu Ka­nu­nun Res­mi Ga­ze­te­de ya­yı­mı­nı ta­kip eden kır­kın­cı gün­den son­ra­ki ilk Pa­zar gü­nü, ikin­ci tur oy­la­ma­sı ise ilk tur oy­la­ma­yı ta­kip eden ikin­ci Pa­zar gü­nü ya­pı­lır.
Ana­ya­sanın 101 in­ci mad­de­si uya­rın­ca gös­te­ri­len aday­lar, ya­zı­lı mu­va­fa­kat­la­rı ve Ana­ya­sa­nın de­ği­şik 101 in­ci mad­de­sin­de­ki şart­la­rı ih­ti­va eden ve di­ğer il­gi­li bel­ge­ler­le bir­lik­te ilk tur oy­la­ma ta­ri­hin­den otuz gün ön­ce Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si Baş­kan­lı­ğı­na baş­vu­rur­lar. Aday­la­rın baş­vu­ru­la­rın­da ek­sik bil­gi ve bel­ge­le­rin tes­pit edil­me­si ha­lin­de Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si Baş­kan­lı­ğı ta­ra­fın­dan, ek­sik­lik­le­rin gi­de­ril­me­si için üç gün­lük ke­sin sü­re ve­ri­lir. Bu sü­re için­de ek­sik­lik­le­rin gi­de­ril­me­me­si ha­lin­de aday­lar, ken­di­liğinden aday­lık­tan çe­kil­miş sa­yı­lır­lar.
Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si Baş­kan­lı­ğın­ca, Ana­ya­sanın 101 in­ci mad­de­sin­de be­lir­ti­len ni­te­lik­le­ri ta­şı­dık­la­rı an­la­şı­lan aday­la­ra iliş­kin ke­sin lis­te iki gün için­de ilan edi­lir ve Yük­sek Se­çim Ku­ru­lu Baş­kan­lı­ğı­na bil­di­ri­lir.
Cum­hur­baş­ka­nı ada­yı gös­te­ri­len ka­mu gö­rev­li­si, aday gös­te­ril­di­ği ta­rih­ten iti­ba­ren gö­re­vin­den ay­rıl­mış sa­yı­lır. Gö­re­vin­den ay­rı­lan ka­mu gö­rev­li­si­nin Cum­hur­baş­ka­nı se­çi­le­me­me­si ha­lin­de gö­re­vi­ne ge­ri dön­me­si ko­nu­sun­da il­gi­li ka­nun hü­küm­le­ri uy­gu­la­nır.
Bi­rin­ci tur se­çim so­nuç­la­rı­nın ke­sin­leş­me­sin­den ikin­ci tur oy­la­ma­nın so­nuç­lan­ma­sı­na ka­dar, ikin­ci oy­la­ma­ya ka­tıl­ma­ya hak ka­za­nan aday­lar­dan bi­ri­nin ölü­mü ve­ya se­çil­me ye­ter­li­ği­ni kay­bet­me­si ha­lin­de; ikin­ci oy­la­ma, bo­şa­lan aday­lı­ğın bi­rin­ci oy­la­ma­da­ki oy sı­ra­la­ma­sı esas alı­na­rak sı­ra­da­ki aday­la dol­du­rul­ma­sı su­re­tiy­le ya­pı­lır. İkin­ci oy­la­ma­ya tek ada­yın kal­ma­sı ha­lin­de, bu oy­la­ma re­fe­ran­dum şek­lin­de ya­pı­lır. Aday, ge­çer­li oy­la­rın ço­ğun­lu­ğu­nu al­dı­ğı tak­dir­de Cum­hur­baş­ka­nı se­çil­miş olur.
Cum­hur­baş­ka­nı­nın se­çil­me­si­ne iliş­kin usûl ve esas­la­rın ka­nun­la dü­zen­len­me­si­ne ka­dar, 10/6/1983 ta­rih­li ve 2839 sa­yı­lı Mil­let­ve­ki­li Se­çi­mi Ka­nu­nu, 26/4/1961 ta­rih­li ve 298 sa­yı­lı Se­çim­le­rin Te­mel Hü­küm­le­ri ve Seç­men Kü­tük­le­ri Hak­kın­da Ka­nun, 22/4/1983 ta­rih­li ve 2820 sa­yı­lı Si­ya­sî Par­ti­ler Ka­nu­nu, 23/5/1987 ta­rih­li ve 3376 sa­yı­lı Ana­ya­sa De­ği­şik­lik­le­ri­nin Hal­ko­yu­na Su­nul­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun ile di­ğer ka­nun­la­rın bu mad­de­ye ay­kı­rı ol­ma­yan hü­küm­le­ri uy­gu­la­nır.”



MAD­DE 7- Bu Ka­nun ya­yı­mı ta­ri­hin­de yü­rür­lü­ğe gi­rer ve hal­ko­yu­na su­nul­ma­sı ha­lin­de tümüyle oy­la­nır.

3 yorum:

arif umur dedi ki...

iyi yapmışsın konuyu özetlemekle.

Adsız dedi ki...

He walla, işte bilinçli blogger, bilinçli vatandaş işbirliği :)

Adsız dedi ki...

Oylama bitti ve resmi olmayan sonuclara gore maddelerin kabul edilmesine karar verildi. Peki resmiyet kazandiktan sonra halihazirdaki meclisin yasama suresi 5 yil olarak kalacak mi yoksa 4 yil mi olacak? Ayni sekilde yeni cumhurbaskanini 7 yil sonra mi sececegiz, yoksa 5 yil sonra mi? Medyaya yeni bir konu daha cikmis oldu.


www.uspayi.com